همواره محصولی که با پس وند Pro عرضه میشود، رسالت بزرگی به گردن دارد! طبیعتاً مخاطبی که برای چنین القابی دست به نقد میشود و هزینه بیشتری میپردازد، توقعاتش هم سر به فلک میکشد. راستش را بخواهید در زمینه گوشیهای هوشمند، نرم افزارهای موجود در بازار و خلاصه هر محصولی که فکرش را بکنید، این انتظارات همیشه تا حدی برآورده میشوند. اما از بخت بد، در صنعت گیم این مورد همیشه محل بحث و جدل بوده است. البته این بحث و جدل برای اولین بار در نسل هشتم کنسولهای گیمینگ شروع شد. جایی که Sony و Microsoft تصمیم به عرضه کنسولهای میان نسلی با پسوند Pro گرفتند. محصولاتی که در اصل برای برآورده کردن نیازهای بصری و فنی گیمرها خصوصاً در زمینه اجرای بازیها به صورت 4K خلق شدند. این نسل هم اتفاقاً همان آش و همان کاسه را پیش رویمان قرار دادهاند. البته که PS5 Pro چند سر و گردن کنسول قدرتمندتری است، اما به هر حال همچنان یک کنسول نسل نهمی به شمار میرود که از منظر بازیهای پشتیبانی شده هیچ تفاوتی با PS5 عادی ندارد. حالا فکرش را بکنید، 200 دلار قیمتش هم گرانتر است و طبیعتاً برای گیمر ایرانی این مهمترین معضل به شمار میرود. با تمام این تفاسیر PS5 Pro فراتر از انتظارات عمل کرده و حتی در بازار ساکن و خاکخورده ایران هم فروش خوبی به جیب زده است. ظاهراً که گیمرها ترجیح میدهند از کیفیت اجرایی و فنی این محصول نهایت بهره را ببرند و توشه آخرتشان را برای زمان عرضه GTA VI آماده کنند. این شاید مهمترین پارادوکس حال حاضر صنعت گیم باشد که شوربختانه کمتر کسی به دنبال پاسخ فنی برای تفسیر آن است. در این مطلب اما قصد داریم، تخصصیتر به تفاوت کیفیت اجرایی بازیهای PS5 و PS5 Pro بپردازیم. مطلبی که شاید یکبار برای همیشه تکلیف ما را معلوم کند. برای مشاهده ادامه مطلب با وب سایت تک سیرو همراه باشید.
مقایسه قدرت سخت افزار PS5 و PS5 Pro
بهتر است پیش از هر چیزی روی کاغذ تفاوتهای فنی دو کنسول را بررسی کنیم. دروهله اول باید گفت که پردازنده گرافیکی PS5 Pro توان پردازشی به مراتب چشمگیرتری داشته و از رقم 10.3 ترافلاپس به 16.6 ترافلاپس ارتقاء پیدا کرده است. به همین دلیل هم میتواند تا 45 درصد قدرت رندر بیشتری در پردازش جزئیات بازیها داشته باشد. گرچه در زمینه CPU تفاوتها چندان نیست. این یعنی همچنان Ryzen Zen 2 به قوت خودش باقیست و ما تنها یک افزایش 10 درصدی سرعت را میتوانیم در آن ببینیم. در زمینه RAM هم باید گفت که 2 گیگابایت RAM برای پردازشهای جانبی کنسول اضافه شده تا در نهایت تمام توان 16 گیگابایتی RAM اصلی صرفاً به اجرای بی عیب و نقص بازیها معطوف شود. خب تمام این موارد را بارها گفتهایم و بارها شنیدهاید، پس تفاوت ماجرا در چیست؟ طبیعتاً پیش از هر چیزی باید به کیفیت اجرایی 4K بازیها آن هم به صورت 60 فریم و پایدار اشاره کنیم. موردی که فقدانش بر روی PS5 عادی به شدت حس میشد. از طرف دیگر معجزه نسل جدید بازیها یعنی تکنولوژی رهگیری پرتو (Ray Tracing) هم اینبار به صورت پیشرفتهتر، واقعیتر و البته روانتر به تصویر کشیده میشود. حتی به لطف فناوری PSSR حالا بازیها با استفاده از فناوریهای هوش مصنوعی میتوانند کیفیت اجرایی و نرخ فریم را به طرز ملموسی ارتقا دهند. اما راستش را بخواهید چنین مواردی واقعاً به کار گیمرهایی که به طور معمول مانیتور 4K ندارند میآید؟ اصلاً تفاوت اجرایی روی نمایشگرهای عادی و گیمینگ دیگر چگونه است؟ در ادامه مطلب با مثالهای عینی ملموستر راجب این قضیه صحبت خواهیم کرد.
Fortnite
وب سایت دیجیتال فاندری که در زمینه بررسی تخصصی پلتفرمهای گیمینگ صاحب نظر است اخیراً بررسی فنی خودش از کیفیت اجرایی Fortninte بر روی PS5 Pro منتشر کرده است. این رسانه اعتقاد دارد که کیفیت بازیها و روزلوشن آن 50 درصد نسبت به نسخه PS5 عادی افزایش پیدا کرده است. در ادامه کارشناس این سایت از فناوری تکنولوژی رهگیری پرتو (Ray Tracing) این بازی هم حسابی تعریف و تمجید کرده است و اعتقاد دارد که بازتابها و جزئیات بازی به مراتب بهتر از قبل شدهاند. این در حالیست که Fortnite اولین بازی مبتنی بر موتور Unreal Engine است که از این فناوری بر روی PS5 Pro استفاده میکند. اما ظاهراً در این بازی خبری از فناوری PSSR نیست و به همین خاطر سایت دیجیتال فاندری اعتقاد دارد که برای یک گیمر عادی ممکن است تفاوتها چندان وسوسه کننده نباشند.
Gran Turismo 7
بدون شک Gran Turismo 7 یکی از چشمنوازترین بازیهای چند سال اخیر سونی به حساب میآید. آنقدر که این روزها در فضای مجازی ویدئوهای مربوط به این بازی را میبینیم که دست بر قضا تمایزشان از واقعیت سخت و دشوار به نظر میرسد. Gran Turismo 7 از معدود بازیهایی بود که در همان ابتدا پشتیبانی از کیفیت 4K و فریم ریت 60 را اعلام کرد. اما آیا در عمل به این شعارش پایبند ماند؟ هم آره و هم نه! یعنی دست آخر برای این که بتواند فریم ریت وعده داده شده را حفظ کند، کیفیت گرافیک را در بسیاری از قسمتهای بازی کاهش میداد. اما PS5 Pro این خلاء را تا حد زیادی جبران میکند و به راحتی در رزولوشن 4K و نرخ فریم ثابت 60 اجرا میشود. از طرفی فناوری Ray Tracing هم باعث شده تا بازی در زمینه بازتاب نور خصوصاً به هنگامی که بارش باران، به یکی از بهترین عناوین فعلی صنعت گیم مبدل شود. ضمناً در PS5 Pro یک حالت نمایشی (Display Mode) برای پخش مجدد مسابقات (Replay) به صورت 8K طراحی شده است اما کاربردی در بخش گیم پلی ندارد.
The Last of Us Part II
به شاه بیت سونی در یک دهه اخیر صنعت گیم میرسیم. The Last of Us Part II مطمئناً از آن دست بازیهایی است که حتی اگر گیمرهای نسل بعدی در سالیان دور هم آن را تجربه کنند ناخودآگاه جلوههای بصری معرکهاش را تحسین خواهند کرد. به صورت کلی بازی در رزولوشن 1080p روی هر دو کنسول با نرخ فریم 60 اجرا میشود. اما طبیعتاً در PS5 Pro کیفیت بافتها و سایهها وضوح به مراتب بهتری دارند. در کیفیت 4K اما تفاوتها عیان میشود. PS5 Pro به صورت بومی بازی را با کیفیت 1440p اجرا میکند، اما میتواند به لطف فناوری PSSR بازی را با جزئیات 4K و فریم ریت 60 هم به نمایش بگذارد. موردی که یک تنه بار بصری بازی را دوچندان میکند. در نتیجه کیفیت فنی بالای PS5 Pro نه تنها باعث بهبود عملکرد بازی میشود، بلکه با استفاده از فناوری ردیابی پرتو جزئیات نورپردازی، بازتابها و سایهها بهشدت بهبود یافتهاند. به همین خاطر هم محیطهای تاریک و پیچیده، حالا بهطور طبیعیتری نمایش داده میشوند.
Cyberpunk 2077
Cyberpunk 2077 بدون آپدیت و بروزرسانیهای بعدش، یک رنج و عذاب الهی بود. گرچه تجربه بازی روی PS5 به اندازه PS4 مصیبت و عذاب نداشت، اما باز هم خالی از عیب و ایراد نبود. مشکلات متعدد موتور بازیسازی استدیوی CDPR باعث شد تا سازندگان نتوانند خروجی روان و مناسبی از بازی بگیرند. بر روی کنسول PS5 این بازی با رزولوشن 1440p و نرخ فریم متغیر بین 30 تا 60 اجرا میشود. در حالت Performance Mode، بازی با 60 فریم بر ثانیه و وضوح کمتر اجرا میشود تا تجربهای روانتر ارائه دهد. در حالت Quality Mode، اما علی رغم ویژگیهای گرافیکی سنگین مثل Ray Tracing حتی توانایی اجرای بازیها به صورت 4K را دارد ولیکن نهایتاً 30 فریم را میتواند ثبت کند. در کنسول PS5 Pro اما خبری از این محدودیتها نیست و بازی میتواند کیفیت 4K واقعی را با نرخ فریم ثابت در هر دو حالت گرافیکی به نمایش بگذارد. البته اینجا هم در حالت Performance Mode، شاهد نرخ فریم پایدارتری خصوصاً در مکانهای شلوغ و سنگین هستیم. البته لازم به ذکر است که استدیوی CDPR برخلاف سایر سازندهها، هیچ گونه بروزرسانی مخصوص PS5 Pro را منتشر نکرده است.
Horizon Forbidden West
دیجیتال فاندری تا به حال کیفیت بازیهای زیادی را بین کنسول PS5 و PS5 Pro مقایسه کرده است! اما در هیچ کدام از یک آنها به اندازه Horizon Forbidden West اینقدر در تمجید و ستایش دست و دلبازی نکرده است. در بازی Horizon Forbidden West، اوج تفاوتها را در حالت Quality Mode میتوانیم ببینیم. جایی که بهترین پوشش گیاهی با بازتاب نور فوق العاده و کیفیت بی نظیر بافتها بهترین جلوه بصری کنسول PS5 Pro را به تصویر میکشند. از قضا در این کیفیت معرکه هم نرخ فریم پایدارتری هم دارد. در حالت Performance Mode هم هر دو کنسول نرخ فریم 60 را هدف قرار می دهند اما ثبات و پایداری PS5 Pro به مراتب بیشتر است، خصوصاً هنگامی که موج عظیم دشمنان به شما حمله میکنند و بار پردازشی سنگینی روی کنسول میگذارند.
Alan Wake 2
نوبتی هم که باشد، نوبت گرافیکیترین بازی یک دهه اخیر صنعت گیم است! حقیقتاً در بسیاری از سکانسهای بازی Alan Wake 2 عملاً تمایز واقعیت و بازی برایمان مقدور نیست. حالا فکرش را بکنید پای کنسول PS5 Pro و فناوریهایی از قبیل Ray Tracing هم در میان باشد. در حالت Quality Mode، کنسول پلی استیشن 5 پرو، بازی را با نرخ فریم 60 و کیفیت 4K هم میتواند اجرا کند. کیفیتی که به معنای واقعی کلمه یک شاهکار به تمام معناست و بیشترین مزدش را هم همانطور که گفتیم از فناوری ری ترسینگ میگیرد. این یعنی انعکاسها دقیقتر از هر زمان دیگری به نظر میرسند و جزئیات نورپردازی هم با واقعیت مو نمیزنند. حالت Performance Mode هم با فریم ریت 60 اجرا میشود و به بازیکنان اجازه میدهد در صحنههای پرتنش و تعقیبوگریزها، تجربه پایدارتری داشته باشند. صدالبته باید گفت که رزولوشن بازی در این حالت هم میتواند به لطف PSSR به 4K ارتقا پیدا کند و طبیعتاً یک برگ برنده مهم در مقایسه با PS5 عادی داشته باشد.
فناوری PSSR؛ شمشیر دولبه!
همانطور که پیش از این گفتیم، فناوری PSSR در حقیقت با استفاده از هوش مصنوعی تطبیقی جلوههای بصری را ضمن حفظ فریم ریت ارتقا میدهد. اما آیا چنین فناوری به اندازه شعارهایش موفق عمل کرده است؟ متاسفانه خیر! اخیراً بررسیهایی که بر روی دو بازی Star Wars Outlaws و Avatar: Frontiers of Pandora انجام شده، نشان داده است که علی رغم دریافت بروزرسانی مخصوص PS5 Pro بازی افت واضح گرافیکی داشته است. دیجیتال فاندری بعد از این ادعا تصمیم گرفت به صورت تخصصیتر تفاتهای این دو بازی را بررسی کند و اتفاقاً به نتیجه جالی هم رسید. به گفته این سایت، فناوری PSSR به طرز ملموسی باعث افت گرافیک و کیفیت این دو بازی شده است. ظاهراً بازیهایی که از فناوری Advaned Ray Tracing پشتیبانی میکند، به هنگام استفاده از PSSR با محدودیتهای بصری بسیار زیادی مواجه میشوند. به همین خاطر هم گیمرهایی که بازی Avatar: Frontiers of Pandora را بر روی کنسول پلی استیشن 5 پرو تجربه کردهاند از تاری و لرزش تصویر و همچنین کیفیت بسیار بد بافتهای گیاهی شاکی بودهاند. به همین خاطر دیجیتال فاندری تاکید کرده است که هنوز بازیسازان نتوانستهاند به طور کامل با فناوری PSSR آشنایی پیدا کنند و به همین خاطر در استفاده از آن هم باید دست به عصاتر باشند.
جمع بندی
PS5 Pro به عنوان یک کنسول میان نسلی رسالت خودش را به جا آورده است. یعنی علاوه بر بهبود فریم ریت بازیها میتواند جلوههای بصری معرکهای را خصوصاً در کیفیت 4K به تصویر بکشد. اما شما که غریبه نیستید، برای کسانی که مانیتور 4K ندارند و از نمایشگرهای دیگر استفاده میکنند، این تفاوت اصلاً ملموس نیست! شاید حتی اگر کیفیت بازی روی دو کنسول را کنار هم قرار دهیم به چندان تفاوت خاصی در نگاه اول نرسیم. حتی در زمینه پردازش 4K بازیها هم باز PS5 Pro نمیتواند در وسوسه کردن مخاطب برای پرداخت هزینه سنگین چندان موفق ظاهر شود. با این حال مثل هر محصول دیگری که پسوند Pro را به خودش میچسباند، گیمرها هم میتوانند با خرید PS5 Pro از تجربه بهترین و کاملترین کیفیت اجرایی بازیها خیالشان راحت شود و از قضا هیچ نگرانی هم بابت اجرای بازیهای سنگین آینده از قبیل GTA VI نداشته باشند.