در این مطلب نگاهی به یکی از بهترین عناوین استراتژیک چند سال اخیر خواهیم انداخت. با نقد و بررسی بازی Frostpunk 2 از استدیوی 11Bit Studios با وب سایت تک سیرو همراه باشید.
روح لهستانی‌ها با زمستان‌های سخت، فراز و نشیب‌های تاریخی، فقر و جنگ در هم آمیخته شده است. مردمی که بقا برای‌شان نه یک انتخاب، بلکه ضرورتی گریز ناپذیر بوده است. در نهایت، این حجم از سختی و رنج متمادی که مردم این کشور در طی قرن‌ها داشته‌اند به یک حافظه جمعی هنری مبدل شده است. از آثار سینمایی بگیرید تا بازی‌های ویدئویی که آن روی سرد و بی‌رحم تاریخ در قبال لهستان را به تصویر می‌کشیدند. مردمی که بهتر از هر کسی مفهوم تصمیم‌های سخت را درک می‌کنند. طعم تلخ رنج را چشیده‌اند و به همین خاطر حتی بازی‌های‌شان هم در ادا کردن این مفاهیم همیشه ممتاز و برجسته بوده‌اند. درست مثل Frostpunk 2؛ جایی که بازی امید هر چند کوچک شما را برای سعادت و رستگاری در یک دنیای سرد و بی رحم آزمایش می‌کند.
بازگشت موفق استدیوی 11Bit Studios
استودیوی لهستانی 11Bit Studios طی سال‌های گذشته ثابت کرده که در ساخت بازی‌هایی با تم‌های اخلاقی سنگین و تصمیم‌گیری‌های دشوار تبحر کم‌نظیری دارد. از This War of Mine بگیرید تا اولین نسخه Frostpunk، همه و همه به تجربه‌ای فراتر از یک سرگرمی ساده فکر کرده‌اند. اولین نسخه Frostpunk در سال 2018 منتشر شد؛ یک اثر استراتژیک و شهرسازی مدرن که با تلفیقی از عناصر بقامحور، روایت تلخ و تصمیمات اخلاقی چالش برانگیز یک تجربه معرکه و حتی شاهکار را به تصویر می‌کشید. حالا اما نوبت به Frostpunk 2 رسیده است. عنوانی که رسالت نسخه قبلی را ادامه می‌دهد و با نگاهی جسورانه‌تر سرنوشت یک شهر کوچکِ در معرض فروپاشی را به شما محول می‌کند. نتیجه این تلاش، عنوانی است که علی رغم جنبه‌های سیاه و تاریکش، لایه‌های جدیدی از سیاست، جامعه‌شناسی و فلسفه بقاء را در قالب یک اثر گیمینگ به تصویر می‌کشد.
با Frostpunk 2 به جنگ باورهای خود بروید!
Frostpunk 2 مثل نسخه اولش متفاوت‌ترین تجربه استراتژیک‌تان خواهد بود. برعکس عناوین هم سبک، اینجا خبری از موجودات ماورایی، جنگ جهانی و حادثه‌ی غیرمنتظره نیست! بلکه خود انسان، باورهایش، ترس‌هایش و تضادهای درونی‌اش هسته اصلی روایت بازی را شکل می‌دهند. جایی که پس از مرگ رهبر قبلی شهر نیو لندن، حالا شما باید جان مردم را از سرمای استخوان سوز و قحطی نجات دهید. بازی هم دست بر قضا بی‌رحم‌تر از قبل شده است. این‌بار ساکنان شهر، دیگر آن جمعیت مطیع و همیشه سر به زیر سابق نیستند. چه بخواهید یا نه، دنبال حق‌شان می‌افتند ولو این که اگر کار به اعتراضات و آشوب‌های درون شهری بکشد. انگار که بازی می‌خواهد حتی فلسفه و تفکرات خودتان را هم به چالش بکشد. این که همه ته دل‌مان جنبه‌های تاریک و سیاهی داریم که در قامت سیاست می‌تواند داد هر مظلوم زبان بسته‌ای را درآورد.
Frostpunk 2؛ تبلوری از جنگ ایدئولوژیک
یکی از نقاط اوج داستانی Frostpunk 2، شکل‌گیری و فعالیت جناح‌هاست. طبیعتاً هر جناح از یک ایدئولوژی دفاع می‌کند؛ به عنوان مثال جناح Faithkeepers سنت‌گرایی را چاره نجات می‌دانند و اعتقادی به تفکرات مدرنیته و صنعتی ندارند. از آن طرف اما گروه‌های دیگر مثل Technocrats به دنبال پیشرفت صنعت، برابری و عدالت اقتصادی هستند. چنین تقابل‌های ایدئولوژیک و جناحی آن‌قدر در بازی پیچ و تاب می‌خورد که گاهاً کنترل‌شان غیرممکن می‌شود! به قدری که شهر به سمت آشوب و جنگ‌های داخلی می‌رود. پس اینجاست که هر مسیر و انتخاب داستانی می‌تواند تبعات جبران ناپذیری برای شهر داشته باشد. به هر حال روایت بازی بی‌پرده بوده و تمام تمرکزش روی انتخاب میان بد و بدتر شکل گرفته است. پس به عنوان رهبر یک شهر باید از پس چنین چالش‌های سیاسی و رفتاری جامعه بربیایید و مجال آشوب به هیچ جناحی ندهید.
خبری از اکشن نیست؛ هنر مدیریت و فرمانروایی!
همانطور که پیش از این هم گفتیم، جناح‌های سیاسی و تفکرات ایدئولوژیک صرفاً روی کاغذ اهمیت ندارند؛ بلکه در عمل نیز تیم سازنده سعی کرده همه چیز را حول همین محور به تصویر بکشد. به همین خاطر می‌توان گفت که بزرگترین تحول Frostpunk 2 نسبت به نسخه اول، تغییر مکانیسم جناح بندی و شوراهای سیاسی است. به عنوان مثال این‌بار نمی‌توانید با زور و تکبر فرمان انحلال یک گروه خاص را بدهید. جامعه اینجا به سمت برابری و مساوات رفته و به همین خاطر برای قانون باید رای‌گیری کرد. حتی گاهاً باید تن به مذاکره با جناح‌های مختلف بدهید. هیچ بعید نیست آن روی تاریک شما چیرگی پیدا کند و با وعده‌های دروغین سر همه را شیره بمالید! در کل اضافه شدن سیستم انتخابات شورا و چانه‌زنی‌های سیاسی بازی را وارد سلسله رویدادهایی می‌کند که همه‌ی‌شان برخاسته از تصمیم و عملکرد شماست.
مردمی که سرنوشت خود را رقم خواهند زد!
جهان Frostpunk 2 مثل آتش زیر خاکستر است؛ هر لحظه ممکن است یک تصمیم کلان شما به قیمت آشوب بزرگ برای شهر تمام شود! پس هر قانون و تصمیم یک پیامد دارد که احتمالاً یک سمت آن جناح‌های مخالف و شورشی است. سازندگان سعی کرده‌اند در نسخه جدید مکانیسم Zeitgeist را ارتقاء دهند و برای هر تصمیمی یک عکس العمل خاص در نظر بگیرند. به عنوان مثال اگر جامعه را سریعاً به سمت مدرنیته و صنعتی شدن ببرید، جناح مذهبی و سنتی بیخ ریش‌تان خواهند بود! اگر به برابری فکر کنید، نظام سرمایه‌داری روبروی شما خواهد ایستاد که احتمالاً هم حرف خاصی برای گفتن در برابرشان نخواهید داشت. پس هر انتخاب بخشی از شهر را خشمگین می‌کند و اتفاقاً به واسطه همین تنوع واکنش‌ها بازی وارد سطح جدیدی از پویایی و سرزندگی شده است.
در Frostpunk 2، بقاء حرف اول را می‌زند!
مثل همیشه در Frostpunk 2 بقا حرف اول را می‌زند، اما این بار در مقیاسی بسیار بزرگ‌تر و پیچیده‌تر! طبیعتاً در وهله اول باید به مصرف گرما، سوخت، انرژی اولیه و غذا فکر کنید. دست بر قضا سیستم ساخت و ساز در نسخه جدید بر پایه یک سری بلوک‌های بزرگ است. یعنی دیگری از خبری ساختمان‌های کوچک و مجزا نیست. پس هر منطقه مسکونی، صنعتی و نظامی باید براساس همین بلوک‌های بزرگ و به هم پیوسته ساخته شود! همانطور که احتمالاً می‌دانید بزرگترین دشمن شما در Frostpunk 2 جهان بی‌رحم و سرد بازی است. پس گرما اینجا بیشترین اهمیت را دارد و به همین خاطر حفظ و ارتقاء ژنراتور برای پوشش اکثر مناطق ضروری است. با این حال گرمای بیشتر یعنی سوخت بیشتری که خودش نیازمند تصمیم‌های سخت و چالش برانگیز است. طبیعی است که مدیریت اشتباه در این بخش جان شهروندان را کاملاً به خطر می‌اندازد.
لذت کاوش در سرمای استخوان سوز
کاوش و اکتشاف در جهان بازی یکی از ستون‌های اصلی گیم پلی است! به هر حال شما منابع بسیار محدودی در سطح شهر دارید و مطمئناً حتی اگر عادل‌ترین، داناترین و بهترین رهبر ممکن هم باشید نمی‌توانید از پس نیازمندی مردم شهر بربیایید. پس باید اینجا تیم‌های اکتشافی را با تجهیزات، آذوقه و سوخت مناسب برای اکتشاف روانه جهان گسترده بازی کنید. هسته اصلی بازی همان شهر نیو لندن است اما می‌توانید با اکتشاف نقاط بیشتری را در قالب مستعمره تحت سیطره خود قرار دهید. اما این مورد روی کاغذ آسان است؛ هر مستعمره خودش نیازمند هزینه‌های متمادی و البته ساخت مسیرهای لجستیکی است که به شهر اصلی منتهی شود. خود پروسه پیدا کردن مستعمره‌ها کم کار سختی است. کوچک‌ترین نقصی ممکن است به مرگ اعضا یا تجهیزات شما منجر شود.
هنر Frostpunk 2؛ فشارهای روانی و تصمیم‌گیری‌های اخلاقی
آنچه که Frostpunk 2 را از یک بازی استراتژیک و شهرسازی جدا می‌کند، همین فشارهای روانی و تصمیم‌گیری‌های اخلاقی است. گاهی حتی ممکن است اعضای تیم کاوش و اکتشاف را برای یک هدف والاتر قربانی کنید. یا ممکن است بخشی از مردم شهر را ناخواسته از چتر عدالت خودتان دریغ نمایید. در هر حال قرار نیست هر تصمیم شما به نفع اکثر افراد جامعه باشد. هر چیزی تبعات مثبت و منفی خودش را دارد که در این بین حتماً گروهی متضرر خواهند شد. به عنوان مثال بارها برایم پیش آمد که برای حفظ آرامش درونی شهر کنترل قسمتی از آن را برعهده یک جناح خاص سیاسی گذاشتم که با تصمیمات افراطی‌شان مردم را عذاب می‌دادند. راستش را بخواهید برای رسیدن به چنین تفکری بازی بارها شما را مجازت می‌کند. سختی افراطی Frostpunk 2 و نبود یک راهنمایی مشخص احتمالاً تا مدت زمان زیادی عذاب‌تان خواهد داد.
گرافیک؛ چشم‌نواز، تاثیرگذار و پویا
از نظر بصری، Frostpunk 2 یکی از چشم‌نوازترین و تاثیرگذارترین بازی‌های استراتژیک و شهرسازی چند سال اخیر است! بازی همچنان همان هویت بصری نسخه قبلی را دارد. یعنی یک فضای سرد، مه‌آلود و سنگین که یأس و ناامیدی از جای جای آن فریاد می‌زند. خوشبختانه در دل همین فضای سرد و بی‌روح هم تنوع همچنان وجود دارد. از محیط‌های صنعتی با دودهای غلیظ کارخانه‌ای بگیرید تا نواحی روستایی و دور افتاده‌ای که زندگی کم یا زیاد در آن جریان دارد. خوشبختانه تیم سازنده توانسته در ارائه نورپردازی‌های گرافیکی و کیفیت بافت‌ها از پس انتظارات بربیاید. به نحوی که می‌توان گفت یک سر و گردن از عناوین هم سبک خودش جایگاه بالاتری دارد.
اصولاً برای بازی‌های استراژیک و شهرسازی به جز جزئیات هنری، دو مقوله مهم دیگر در طراحی فنی و گرافیکی اهمیت دارند؛ نخست گستردگی نقشه بازی و دوم هم پویایی جهان آن است! درباره مورد اول باید گفت که تیم سازنده توانسته فراتر از انتظارات عمل کرده و یک نقشه به مراتب گسترده‌تر و پرجزئیات‌تر از نسخه قبلی را به تصویر بکشد. اما شاید شاهکار تیم سازنده طراحی زنده و پویای دنیای بازی باشد. هر بار که روی جزئیات نقشه بازی زوم می‌کنید، مردمی را می‌بینید که از تمامی رفتار و اعمال‌شان منطق و سرزندگی می‌بارد. هر کاری که انجام می‌دهند صرفاً حاصل چند کد نویسی ساده و دم دستی نیست، آن‌ها اینجا هستند تا زندگی کنند و احتمالاً هر لحظه برای طغیان علیه مدیریت شما آماده شوند. با این حال بازی در بعضی از سکانس‌ها مشکلات فنی مثل افت فریم دارد که تجربه نهایی را خدشه‌دار می‌کند.
سخن پایانی
Frostpunk 2 مثل یک روانشناس حرفه‌ای و کاربلد است که تصمیم گرفته به جای کمک کردن رو به خصومت و دشمنی با شما بیاورد. ما در عمل شاهد یکی از عمیق‌ترین و حتی فلسفی‌ترین تجربیات استراتژیک و شهرسازی هستیم که تمامی تصمیمات‌تان را با عواقب جدی و احتمالاً تلخش مجازات می‌کند. شهری که در آن مردم مثل انبار باروت هستند و هر لحظه ممکن است علیه‌تان دست به شورش و جنجال بزنند. این دقیقاً همان چیزی است که طرفداران سبک استراتژیک می‌خواهند. یعنی عنوانی که فارغ از جنبه‌های اکشن به عناصر درونی و روانشناختانه گیمرها حمله کرده و آن را به چالش بکشد. دست بر قضا نسخه دوم بازی در برآورده کردن این انتظارات کاملاً موفق است و چه بسا اگر اندک مشکلات جزئی را هم نمی‌داشت، به یکی از بهترین عناوین تاریخ این سبک هم تبدیل می‌شد.
نکات مثبت:
- عمق تصمیم‌گیری و پیچیدگی سیاسی
- طراحی بصری چشم‌نواز و پویا
- گیم پلی چند لایه و گسترده
- لذت اکتشاف و کاوش در دنیای بازی
نکات منفی:
- سختی بالا و نبود آموزش برای تازه‌کارها
- برخی مشکلات فنی و افت فریم
شما مخاطبان عزیز می‌توانید هم اکنون بازی و محصولات مورد نظر خودتان را به صورت مستقیم با ضمانت بهترین قیمت و ارسال سریع از فروشگاه تک سیرو خریداری کرده و به سرعت در سراسر ایران محصول خود را درب منزل دریافت کنید.
