تقریباً 44 سال میگذرد. از روزی که یکی از بزرگترین شرکتهای تاریخ صنعت گیم پا به عرصه وجود گذاشت. کپکام در صنعت گیم، چیزی است مثل کرایوف برای هلند، پله برای برزیل و مارادونا برای آرژانتین؛ همینقدر اعجاب برانگیز! درباره شکوه این شرکت میتوان ساعتها سخن گفت که شاید خیلی از آنها اغراق آمیز باشد، اما حداقل این یک مورد را مطمئنیم که صنعت گیم بدون کپکام یکجای کارش که نه، همه جای آن میلنگید. آن زمانها دستگاههای سنتی بازی در پارکها و شهربازیها وجود داشتند و کپکام به عنوان یکی از پرچمداران این عرصه، حسابی توانسته بود به نان و نوایی برسد. کلکسیونی از بازیهای جذاب، خارق العاده و متفاوت توسط این شرکت در پارکها وجود داشت که تجربهاش شاید آرزوی خیلیها بود. بعد از ظهور کنسولهای جدید اما دستگاههای آرکید به حاشیه رفتند اما Capcom توانست گلیم خودش را از آب بیرون بکشد و حتی فلسفه چنین بازیهایی را به نسلهای بعدی انتقال دهد. آنها البته در این راه تنها نبودند و رقبای صاحب نامی مثل Konami را در کنار خود میدیدند، اما خودتان خوب میدانید که خلاقیت ژاپنیها تمامی ندارد. در این مطلب بهترین بازیهای آرکید شرکت کپکام را بررسی خواهیم کرد تا بلکه کمی بیشتر با شاهکار بی بدیل ژاپنیها آشنا شویم.
تاریخچه بازیها Arcade
خیلی وقت پیش، یعنی زمانی که میشد از تهران انتظار هوای پاکیزه و برفهای زمستانی را داشت، بازیهای ویدئویی بر روی یک دستگاه بزرگ به اندازه یخچال منازل قابل تجربه بودند. آن زمانها همه اعتقاد داشتند که یک بازی ویدئویی جایش در شهربازیها و پارکهای خارجی است. تفکرات حتی در کشورهای اروپایی هم به این سمت و سو میرفت که ویدئو گیم وارد منازل نشده و به جایش باعث رونق هر چه بیشتر شهربازیها و پارکها شود. این دستگاههای بزرگ البته مفت و مجانی هم کار نمیکردند. عموماً میتوانستید با پرداخت سکه با آنها به تجربه یک سری بازی چند بیتی با گرافیکهای خندهدار شوید. اما همین عناوین ساده بودند که زمینه ساز خلق یکی از بزرگترین هنرها و سرگرمیهای عصر مدرن شدند. متاسفانه یا شاید هم خوشبختانه ما سنمان به تجربه بازی بر روی دستگاههای آرکید قد نمیدهد. دلیل فراموشی این دستگاههای محبوب شاید شرکت آتاری باشد. سازندگان کنسول آتاری پیش از آن که کنسول جذابشان را خلق کنند، در زمینه ساخت و عرضه دستگاههای آرکید فعال بودند. اما در نهایت تصمیم گرفتند این دستگاهها را با ابعاد کوچکتر وارد منازل کنند. خلاصه آن که بین دهه 70 تا 90 میلادی این دستگاهها حسابی سرزبانها افتاده بودند و تبدیل به یک رویای جذاب برای بسیاری از کودکان آن زمان شدند. اما همانطور که گفتیم با ورود کنسولهای جدید به بازار، این دستگاهها هم به حاشیه رفتند. اما تفکر و فلسفه آنها همچنان پابرجا ماند. طوری که بسیاری از بازیهای ساده امروزی با واژه آرکید تعریف میشوند. اما هر عنوانی نمیتواند ردای آرکید را به تن کند. اصولاً جذابیت بازیهای آرکید در گیم پلی چالشی و مرحله به مرحله آن است. یعنی شما در یک مرحله به جمع آوری امتیاز میپردازید و هر چه قدر که جلوتر میروید، بازی سختتر میشود. اینجاست که بحث رکوردگیری و کسب امتیازات به میان میآید. همانطور که گفتیم در این مقاله نگاهی به بهترین بازیهای آرکید شرکت کپکام خواهیم انداخت. شرکتی که اگر نمیبود صنعت گیم حداقل به آن شکلی که الان میبینیم وجود نداشت.
Marvel vs. Capcom 2: New Age of Heroes
بگذارید همین اول کار، عنوان مدعیترین و جاهطلبانهترین بازی لیست را به Marvel vs. Capcom 2: New Age of Heroes اختصاص دهیم. به جرئت میتوان گفت کاری که کپکام توانست در چهارمین نسخه از این مجموعه انجام دهد در تاریخ صنعت گیم بیسابقه بود. Marvel vs. Capcom 2: New Age of Heroes به صورت کلی کاملترین نگرش کپکام در قبال بازیهای آرکید را به تصویر میکشید. در این بازی کلکسیونی از کاراکترهای کمپانی مارول و البته خود کپکام قابل انتخاب بودند و میتوانستند در قالب یک اثر مبارزهای به مصاف هم بروند. گرچه بازی در سال 2000 میلادی به بازار عرضه شد اما موفقیتها و فروش فوق العاده زمینه ساز عرضه آن بر روی کنسولهای نسل بعدی بود. انیمیشنهای بسیار جذاب، لوکیشن سه بعدی و فوق العاده مبارزات در کنار تنوع فوق العاده کاراکترها باعث شد Marvel vs. Capcom 2: New Age of Heroes تبدیل به یکی از بهترین عناوین مبارزهای تاریخ شود.
Dungeons & Dragons: Shadow Over Mystara
این روزها تا دلتان بخواهد بازیهای Dungeons & Dragons در بازار جولان میدهند. عناوینی که به لطف مکانیسمهای نقش آفرینی خود توانستهاند به یک موفقیت و محبوبیت بالایی دست پیدا کنند. اما بگذارید صادقانه بگوییم که تمامی این موفقیتها بدون حضور عناوین کلاسیک و قدیمی مثل Dungeons & Dragons: Shadow Over Mystara میسر و ممکن نبود. اصولاً شما در بازیهای این سبک کلکسیونی از نژادها و کلاسها را پیش رویتان دارید که باید پس از انتخاب و شخصی کاراکترتان در مراحل که عموماً سیاهچالهها هستند پیش روی کنید. گرچه Dungeons & Dragons: Shadow Over Mystara برای اولین بار در سال 1996 به بازار عرضه شد، اما توانست به لطف جزئیات کاراکترها و اهمیت به المانهای نقش آفرینی تبدیل به یکی از بهترینهای این سبک شود. خصوصاً این که قابلیت بازی با 4 کاراکتر را داشت و برای هر کدام یک خط داستانی جداگانه به تصویر میکشید.
Strider 2
آنهایی که جز گیمرهای قدیمی و پیشکسوت محسوب میشوند حسابی با این بازی خاطره دارند. اولین بار در سال 1999 به بازار عرضه شد و در نهایت به خاطر موفقیت چشمگیرش توانست مجوز عرضه بر روی PS1 را هم دریافت کند. به صورت کلی ما با یک بازی دو بعدی اکشن-پلتفرمر روبرو هستیم که در یک پس زمینه سه بعدی جریان دارد. اصولاً بازیهای دو بعدی آن زمان از منظر گیم پلی یک سری محدودیتها داشتند و قهرمان بازی آن طور که باید و شاید آزادی عمل برای انجام ضربات، چرخش یا حرکت را نداشت. در چنین شرایطی Strider 2 توانست به لطف مکانیک بسیار گسترده و پیچیده حرکت و ضربات کاراکتر خود تبدیل به یکی از بهترین عناوین تاریخ کپکام شود. قابلیتهایی مثل بالا رفتن از دیوار و صخرهها در کنار مبارزات سرعتی و جذاب ارزشهای این اثر را دوچندان کرده بود. کار به جایی رسید که کپکام در سال 2014 تصمیم گرفت مجدداً این عنوان را بازسازی کنند تا بلکه گیمرهای نسل جدید هم بتوانند از شکوه و جذابیتهای آن لذت ببرند که از قضا در رسیدن به این هدف خود هم موفق بود.
Street Fighter II: The World Warrior
نه فقط بازیهای سبک مبارزهای، بلکه خیلی از کارشناسان صنعت گیم را به قبل و بعد از عرضه بازی Street Fighter II: The World Warrior تقسیم میکنند. گرچه تمام بازیهای Street Fighter شایستگی حضور در این لیست را دارند اما Street Fighter II: The World Warrior از این جهت متمایز و خاص است که پایه گذار یکی از بهترین فرانچایزهای مبارزهای تاریخ شد. برگردیم به سال 1991، یعنی اولین روزی که این اثر خارق العاده برای اولین بار در دسترس عموم قرار گرفت. هیچ کس، حتی خود کپکام هم توقع چنین موفقیتی را نداشت. حتی آن زمان که دستگاههای آرکید رفته رفته رو به فراموشی میرفتند این بازی توانست دوباره جان تازهای به این دستگاهها ببخشد. صدالبته خود کنسول NES هم توانست میزبان خوبی برای این بازی باشد. آن طور که آمار و ارقام میگویند، این بازی یکی از پرفروشترین و پردرآمدترین بازیهای تاریخ صنعت گیم است. دلیلش را هم میتوانید در ویژگیهای خاص و منحصر به فرد گیم پلی بازی جستجو کنید. از کاراکترهای متنوع بگیرید تا سیستم مبارزات ارتقا یافته که انیمیشنهایش چندین سال از رقبا جلوتر بود. صدالبته اضافه شدن مبارزات دو نفره باعث شد تا این اثر به یکی از خاطرهانگیزترین عناوین تاریخ صنعت گیم مبدل شود.
Cannon Spike
نوبتی هم که باشد، نوبت یک بازی تیراندازی و اکشن است! آن زمان، که هنوز گرافیک بازیها توانایی عبور از چارچوب چند بیتی مرسوم را نداشت و البته سخت افزار محدود اجازه دوربینهای اول شخص و سوم شخص را نمیداد، سازندگان عموماً بازیهای تیراندازیشان را با نمای دوربین از بالا به سمت پایین عرضه میکردند. Cannon Spike یکی از متفاوتترین و بهترین بازیهای این سبک است که توانست در سال 2000 آمار فروش فوق العادهای را بر روی کنسول Dreamcast به ثبت برساند. با وجود این که داستان بازی حرف خاصی برای گفتن نداشت، اما گرافیک آن به نسبت عناوین روز چند سر و گردن بهتر بود. از طرفی کپکام توانسته بود مکانیسم تیراندازی منحصر به فردی را برای بازی طراحی کند. در این سیستم تیراندازی کاراکتر میتوانست از سه حالت تیراندازی فاصله نزدیک، شلیک دور برد و شلیک قدرتی یکی را برای حمله به دشمنان انتخاب کند. تمام این موارد دست در دست هم داد تا Cannon Spike تبدیل به یکی از بهترین عناوین آرکید شرکت کپکام شود.
Progear
شاید فکرش را بکنید که تجربه یک اثر اکشن خشن و سریع در حوال و هوای آرکید چندان چیز دهن پرکنی نباشد! اگر چنین عقیدهای دارید مطمئن باشید که Progear شما را متعجب خواهد کرد. بازی برای اولین بار در سال 2001 در ژاپن عرضه شد. استدیوی CAVE که در ساخت بازیهای تیراندازی با نمای دوربین از بالا تبحر داشت، تصمیم گرفت یک بار دل را به دریا بزند و عنوان اکشن دو بعدی با نمای دوربین افقی بسازد. کپکام هم از این ایده استقبال کرد و ضمن تعامل با سازندگان، توانست زمینه ساز عرضه موفقیت آمیز این بازی در اروپا شود. مکانیسم گیم پلی بازی سادهتر از آن چیزی است که فکرش را میکنید؛ جاخالی بده، شلیک کن و سر موعد مقرر بپر! این سه المان تمام جزئیات بازی را شکل میدهند. مهمترین ویژگی که گیم پلی این بازی را متمایز کرده است، سرعت و ریتم فوق العاده بالای اکشن آن است. البته همین ریتم بالای بازی آن را به یک اثر چالش برانگیز مبدل کرده است.